Contents
“Tôi tưởng chỉ là trọn chân nhỏ nhàng khi đá bóng… Vậy mà 3 tháng sau, bác sĩ nói tôi đã bị đứt dây chừng chéo trước và cần phẩu thuật.”
Đó là lời chia sẻ của anh Minh – 31 tuổi, một người trẻ đam mê bóng đá phong trào, và cũng là trường hợp điển hình cho rất nhiều người chủ quan với chấn thương không tưởng nguy hiểm.
Phân loại dây chằng quan trọng trong cơ thể
- Dây chằng chéo trước (ACL) – Nằm giữa khớp gối, ngăn xương chày trượt ra trước, giữ gối ổn định khi xoay. Thường gặp ở cầu thủ bóng đá.
-
Dây chằng chéo sau (PCL) – Nằm sau khớp gối, ngăn xương chày trượt ra sau, chống lực đẩy từ phía sau.
-
Dây chằng bên trong (MCL) – Nằm ở mặt trong gối, chống lực làm gối vẹo vào trong.
-
Dây chằng bên ngoài (LCL) – Nằm ở mặt ngoài gối, chống lực làm gối khuỳnh ra ngoài.
-
Dây chằng cổ chân – Gồm dây chằng delta (mặt trong) và mác (mặt ngoài), giữ cổ chân không lật.(thường gặp do trẹo chân)
-
Dây chằng vai – Như dây chằng quạ-đòn, ổn định khớp vai, ngăn trật khớp khi vung tay mạnh.(do chấn thương khi tập gym)
-
Dây chằng cột sống – Như dây chằng dọc sau, chống gập lưng quá mức, bảo vệ đĩa đệm.
=> Đây là các vị trí dễ bị tổn thương nhất trong cuộc sống hàng ngày và khi chơi thể thao.
Dấu hiệu nhận biết đứt dây chằng
“90% bệnh nhân bị đứt dây chằng đều đánh giá sai về mức độ nghiêm trọng, do triệu chứng ban đầu thường giống bong gân.”
- Đau đột ngột ngay lọc chấn thương
- Nghe “rắc” trong khớp
- Sưng nhanh, bàm tím
- Lỏng lẻ, mất đi sự ổn định
- Khó duỗi/chạy nhảy/đi lại
Mức độ đứt dây chằng & mức độ nguy hiểm
| Mức độ | Tình trạng | Nguy cơ |
|---|---|---|
| Độ 1 | Giãn nhẹ, rách <10% | Ít nguy hiểm, tự lành sau 2–4 tuần |
| Độ 2 | Rách một phần (50%) | Gây đau, sưng, cần bất động hỗ trợ |
| Độ 3 | Đứt hoàn toàn | Rất nguy hiểm, khớp lỏng lẻo, thường cần phẫu thuật |
Cảnh báo đỏ: Nếu bạn bị sưng to, bầm tím, không đứng vững, có thể đã đứt dây chằng độ 3 – cần đến bệnh viện ngay!
Đứt dây chằng có nguy hiểm không?
Có. Nếu không điều trị đúng cách, đứt dây chằng để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng:
1. Biến chứng không ngờ:
- Mất vững khớp vĩnh viễn
- Thoái hóa khớp sau 2-3 năm
- Gây đau kinh niên khi di chuyển
- Mất khả năng lao động, vận động
2. Tác động tâm lý:
- Tâm lý sợ hoặc tránh vận động
- Giảm chất lượng cuộc sống
“Nhiều người đứt ACL nhưng vì chủ quan không mổ, sau 1-2 năm bỏ lực cả hai chân lệch, không đi đứng được bình thường.”
Khi nào cần phẫu thuật?
Phẫu thuật là điều trị có xâm lấn, nhưng ở nhiều trường hợp lại là GIẢI PHÁP DUY NHẤT ĐỂ BẢO TỔN khớp về sau.
Cần phẫu thuật nếu:
- Đứt dây chằng chéo trước toàn phần
- Không đi lại được hoặc khớp quá lỏng
- Người trẻ, lao động nhiều, vận động nhiều
Không nhất thiết phẫu thuật nếu:
- Tổn thương nhẹ, dây chẳng chưa đứt hoàn toàn
- Người lớn tuổi, vận động ít
- Hồi phục tốt với vật lý trị liệu
Hình ảnh phác họa dây chằng đầu gối
Giải pháp điều trị: Mổ hay không mổ?
Tất cả phụ thuật hiện nay thường theo hướng nội soi – xâm lấn tí để giảm biến chứng, rút ngắn thời gian hồi phục. Sau mổ, vật lý trị liệu giữ vai trò QUYẾT ĐỊNH.
Tuy nhiên, ở những ca tổn thương nhẹ, nhiều người chọn hướng điều trị đông y kết hợp tây y như:
- Bắm huyệt giảm đau
- Châm cứu tăng tưới dưỡng
- Dùng thảo dược giảm sưng, mỏ khớp
Theo Thầy Thuốc Ưu Tú Lê Văn Đại (Nhà thuốc Đông y Lê Gia): “Đông y có thể hỗ trợ rất tốt trong giai đoạn sau chấn thương, giúc giảm viêm đau, tăng khả năng hồi phục, nhất là với người không thể mổ.”
Cách Phục Hồi Đứt Dây Chằng Không Phẫu Thuật
1. Phương pháp Tây Y
-
Thuốc giảm đau, kháng viêm (Paracetamol, NSAIDs).
-
Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) giúp tái tạo dây chằng.
2. Giải pháp Đông Y an toàn
-
Bài thuốc “Bổ Can Hoạt Huyết”: Đương quy, Ngưu tất, Kê huyết đằng.
-
Châm cứu, bó thuốc lá: Giảm đau, tăng tuần hoàn máu.
3. Bài tập phục hồi tại nhà
-
Gập duỗi khớp nhẹ nhàng (nếu không đau).
-
Đạp xe trên không để tránh teo cơ.
Vật lý trị liệu
Đứt Dây Chằng Có Tự Lành Được Không?
1. Dây chằng có khả năng tự phục hồi không?
-
Dây chằng ít mạch máu, nên khả năng tự liền rất kém, đặc biệt khi đứt hoàn toàn.
-
Một số trường hợp nhẹ (giãn, rách nhỏ) có thể lành sau bất động, vật lý trị liệu.
2. Khi nào Tây Y khuyên mổ?
Phẫu thuật thay dây chằng thường được chỉ định khi:
-
Đứt hoàn toàn (độ 3), gây lỏng khớp.
-
Bệnh nhân trẻ, vận động nhiều (vận động viên).
-
Kèm tổn thương sụn, rách meniscus.
Nhược điểm của phẫu thuật:
-
Chi phí cao (30–100 triệu đồng).
-
Rủi ro nhiễm trùng, biến chứng.
-
Thời gian phục hồi lâu (6–12 tháng).
❌ Nhiều người lo sợ phẫu thuật và tìm đến Đông y như một giải pháp thay thế.
Đông y có ưu điểm điều trị từ gốc, phù hợp với người bị tổn thương mức độ nhẹ hoặc cần phục hồi sau phẫu thuật. Đừng để tình trạng kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Hãy đến ngay Đông y Lê Gia để được chuyên gia thăm khám, tư vấn và điều trị tận gốc bằng phương pháp y học cổ truyền kết hợp hiện đại.
