“Tôi đã từng nghĩ chỉ cần mổ xong là xong. Nhưng hành trình phục hồi sau đó còn dài, đầy đau đớn và… cô đơn.”

Nếu bạn vừa trải qua ca phẫu thuật dây chằng chéo trước (ACL), hoặc người thân của bạn đang trong quá trình hồi phục, hãy dành 5 phút để đọc bài viết này. Vì có thể, bạn đang bỏ lỡ một phương pháp phục hồi tự nhiên, an toàn và hiệu quả hơn rất nhiều so với những gì bạn từng biết.

Mổ xong chưa phải là hết – Đó chỉ là sự bắt đầu

Hàng nghìn bệnh nhân sau mổ dây chằng chéo trước đều có chung một suy nghĩ: “Chỉ cần qua ca phẫu thuật là sẽ khỏi.”

Nhưng thực tế thì sao?

• Chân vẫn đau, vẫn yếu.

• Gối không duỗi hết, không gập sâu được.

• Đi lại khập khiễng, lên cầu thang run chân.

• Mất ngủ vì đau nhức mỗi đêm.

• Và tệ hơn cả là cảm giác lo sợ tái phát mỗi lần bước đi.

=> Đây là điều rất thường gặp nếu bạn khộng chịu tập vật lý trị liệu để phục hồi khả năng đi lại.

Đọc thêm: Dây chằng chéo: Phân loại và tác dụng của từng dây

Vì sao cần thực hiện phục hồi chức năng sau mổ dây chằng chéo trước?

1. Giúp dây chằng ghép “hòa nhập” và phát triển ổn định

Sau khi mổ, phần dây chằng được tái tạo (bằng gân đồng loại hoặc tự thân) chưa thực sự “sống”, mà phải trải qua quá trình “nuôi lại” bằng máu, dinh dưỡng và chuyển hóa từ cơ thể.

=> Tập phục hồi đúng cách giúp kích thích lưu thông máu, dinh dưỡng đến vùng gối, tạo điều kiện để dây chằng mới:

• Gắn kết chắc chắn.

• Hồi phục mô liên kết.

• Tránh tiêu sụn và yếu khớp.

2. Ngăn ngừa teo cơ, dính khớp, cứng gối

Sau mổ, nếu không vận động sớm và đúng kỹ thuật:

• Cơ đùi sẽ teo nhanh chóng chỉ sau vài tuần.

• Khớp gối có thể bị dính, không gập/duỗi hết được.

• Người bệnh dễ bị khập khiễng, mất thăng bằng kéo dài.

=> Phục hồi chức năng giúp:

• Duy trì sức mạnh cơ đùi, mông, hông.

• Lấy lại độ linh hoạt của gối.

• Tránh nguy cơ bị “cứng gối vĩnh viễn”.

3. Khôi phục lại dáng đi và khả năng vận động tự nhiên

Sau mổ, rất nhiều người có thói quen:

• Gồng chân khi đi.

• Không dám gập gối khi bước.

• Đứng lệch người để tránh đau.

=> Các bài tập phục hồi chuyên sâu giúp:

• Sửa tư thế sai lệch.

• Tái huấn luyện dáng đi.

• Lấy lại khả năng chạy, nhảy, leo cầu thang như trước.

4. Giảm đau – phòng ngừa tái phát chấn thương

Người không phục hồi đúng:

• Dễ bị đau gối mãn tính.

• Mất phản xạ gối.

• Dễ té ngã hoặc tổn thương lại dây chằng mới.

=> Phục hồi chức năng bài bản:

• Kích hoạt lại hệ thần kinh – cơ.

• Tăng độ vững gối.

• Giúp người bệnh tự tin vận động mà không sợ “đứt lại”.

5. Chuẩn bị sẵn sàng cho thể thao hoặc lao động nặng

Đối với vận động viên hoặc người lao động chân tay:

• Chỉ mổ không đủ!

• Phải phục hồi đến mức gối phản xạ linh hoạt, chịu lực tốt, đổi hướng nhanh, thì mới quay lại tập luyện – làm việc được.

=> Phục hồi chức năng giúp cá nhân hóa chương trình theo mục tiêu sống – công việc – thể thao.

Biến chứng nghiêm trọng khi không tập đúng cách

Sau mổ dây chằng chéo trước, nếu người bệnh không phục hồi đúng cách, rất dễ gặp những biến chứng nghiêm trọng. Một trong những biến chứng phổ biến nhất là cứng khớp gối. Gối không thể gập hoặc duỗi hết do mô sẹo hình thành khiến việc đi lại, ngồi xổm, leo cầu thang trở nên khó khăn, thậm chí phải mổ lại để gỡ dính.

Bên cạnh đó, cơ đùi sẽ nhanh chóng teo nhỏ nếu không được tập luyện kích hoạt đúng kỹ thuật. Điều này khiến chân yếu, mất cân bằng, đi lại dễ vấp ngã. Nặng hơn, nếu tập sai thời điểm hoặc tập quá sức, dây chằng mới còn chưa ổn định có thể bị giãn hoặc đứt lại, làm hỏng toàn bộ kết quả phẫu thuật.

Việc không tập đúng còn khiến dáng đi lệch, xương bánh chè sai trục, lâu dài dẫn đến thoái hóa khớp. Một số trường hợp bị viêm dính bao khớp, vận động không còn trơn tru và thường xuyên đau nhức. Thậm chí, hệ thần kinh – cơ cũng bị ảnh hưởng, khiến phản xạ vận động chậm, khó chạy nhảy hoặc chơi thể thao trở lại.

Đáng lo hơn cả là ảnh hưởng về mặt tinh thần: đau kéo dài, mất ngủ, lo lắng tái phát khiến người bệnh dễ rơi vào trạng thái chán nản, buông xuôi.

Chính vì vậy, phục hồi sau mổ phải được thực hiện một cách bài bản, có giám sát. Tại Đông y Lê Gia, người bệnh không chỉ được điều trị bằng Đông y mà còn được hướng dẫn phục hồi chức năng ngay tại chỗ bởi chuyên viên vật lý trị liệu, giúp rút ngắn thời gian hồi phục và phòng tránh hiệu quả các biến chứng nguy hiểm.

Lộ trình phục hồi khớp gối 

1. Giai đoạn 1: Tuần 1–2 sau mổ dây chằng chéo trước

Mục tiêu: Giảm đau, sưng, tập co cơ nhẹ nhàng, phục hồi duỗi gối hoàn toàn.

Bài tập:

• Co cơ tĩnh (isometric): Co cơ đùi (quadriceps) mà không di chuyển gối – giữ 5 giây, lặp lại 10–15 lần.

• Nâng chân thẳng (Straight Leg Raise): Gối duỗi, nâng chân lên 30–45 độ, giữ 5–10 giây.

• Tập gồng cơ mông – bắp chân: Để tránh teo cơ.

• Đặt khăn dưới gối – nhấn xuống: Giúp kích hoạt cơ tĩnh.

• Tập gập gối thụ động (góc tối đa 90 độ): Dùng tay hoặc dây hỗ trợ nhẹ.

  

Lưu ý:

• Nẹp gối theo chỉ định bác sĩ.

• Dùng gậy hoặc khung tập đi nếu cần.

• Chườm lạnh, kê cao chân để giảm sưng.

2. Giai đoạn 2: Tuần 3–6

Mục tiêu: Tăng tầm vận động, tăng lực cơ, bỏ nạng, đi lại bình thường.

Bài tập:

• Đạp xe tại chỗ (bike): Đạp nhẹ không sức cản.

• Tập thăng bằng một chân (balance board).

• Squat nhẹ: Gối không quá 45 độ.

• Step-up: Bước lên bục thấp.

• Tập đi đều, không khập khiễng.

Lưu ý:

• Cần có sự theo dõi của kỹ thuật viên vật lý trị liệu.

• Không chạy nhảy hay xoay vặn gối ở giai đoạn này.

  

3. Giai đoạn 3: Tuần 7–12

Mục tiêu: Tăng cường sức mạnh, sự linh hoạt và phản xạ.

Bài tập:

• Tăng cường squat, lunge: Có thể dùng tạ nhẹ.

• Đạp xe có sức cản nhẹ.

• Bài tập nhún – bật nhẹ.

• Tập phản xạ và thăng bằng nâng cao: Bóng bosu, mắt nhắm.

4. Giai đoạn 4: Tháng 3–6

Mục tiêu: Quay lại vận động bình thường và thể thao.

Bài tập:

• Chạy nhẹ – chạy bộ.

• Bài tập agility (đổi hướng, bật nhảy).

• Tập thể lực toàn thân.

• Đánh giá chuyên sâu trước khi quay lại thể thao (functional test).

Cảnh báo và lưu ý quan trọng:

• Không nóng vội tập nặng sớm → nguy cơ đứt lại dây chằng.

• Luôn tham khảo bác sĩ hoặc chuyên viên phục hồi chức năng.

• Dấu hiệu cần dừng lại: Sưng tăng, đau kéo dài, gối không duỗi/gập được, cảm giác lỏng .

Vì sao nên chọn phục hồi tại Đông y Lê Gia?

Lương y với 20 năm kinh nghiệm về Đông y

• Điều trị kết hợp Đông y – vật lý trị liệu ngay tại một nơi.

• Theo sát bệnh nhân từ sau mổ đến khi phục hồi thể thao.

• Tập luyện đúng – không sợ sai kỹ thuật, không lo chấn thương lại.

• Chăm sóc từ thể chất đến tinh thần, giúp bạn phục hồi trọn vẹn.

• Vừa có đội ngũ bác sĩ y học cổ truyền giàu kinh nghiệm kê đơn, châm cứu, bấm huyệt,

• Vừa có chuyên viên vật lý trị liệu trực tiếp hướng dẫn bài tập phục hồi ngay tại cơ sở.

Lời nhắn nhủ cuối cùng

“Đừng để sự phục hồi của bạn là một hành trình đơn độc, gập ghềnh, và chỉ có đau đớn.”

Nếu bạn đang loay hoay giữa vật lý trị liệu, thuốc tây và những bài tập mãi không thấy hiệu quả…
👉 Hãy trao cho mình một cơ hội mới – cơ hội phục hồi toàn diện cùng Đông y.

Đông y Lê Gia – Đồng hành cùng bạn từ những bước đầu tiên sau mổ cho đến khi bạn có thể chạy, nhảy và sống trọn vẹn như trước kia.