Lựa chọn định đoạt tương lai vận động của bạn

Đứt dây chằng – nghe tưởng đơn giản, nhưng lại có thể là bước ngoặt thay đổi toàn bộ cuộc sống của bạn. Chọn sai phương pháp, bạn không chỉ mất thời gian, tiền bạc mà còn đánh mất cả khả năng vận động vốn có.
Giữa dây chằng nhân tạo và gân tự thân, nên chọn gì? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời đúng đắn nhất.

Dây chằng là gì? Tại sao lại quan trọng đến vậy?

Dây chằng là những dải mô liên kết chắc khỏe nối các xương lại với nhau trong khớp. Trong đó, dây chằng chéo trước (ACL) ở khớp gối là loại dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt ở những người chơi thể thao, vận động mạnh hoặc gặp tai nạn.

Nếu bị đứt, người bệnh thường:

• Đau nhói, sưng to ở khớp gối

• Mất vững khớp, đi đứng khó khăn

• Nguy cơ thoái hóa khớp sớm nếu không điều trị kịp thời

Trong hầu hết trường hợp, phẫu thuật tái tạo dây chằng là giải pháp bắt buộc để khôi phục chức năng vận động.

Xem thêm: Dây chằng là gì? Kiến thức cơ bản để bảo vệ vận động cả đời

Gân tự thân – Sự lựa chọn “vàng” cho người trẻ

1. Gân tự thân là gì?

Là phần gân được lấy từ chính cơ thể người bệnh, thường từ:

• Gân bánh chè (patellar tendon)

• Gân cơ gấp đùi (hamstring tendon)

• Gân cơ tứ đầu (quadriceps tendon)

Ưu điểm:

• Tương thích sinh học cao, không lo bị đào thải

• Hiệu quả lâu dài, phục hồi tốt sau 6–12 tháng

• Ít nguy cơ viêm nhiễm so với vật liệu nhân tạo

Nhược điểm:

• Gây đau tại vùng lấy gân (nhưng sẽ hồi phục)

• Mất nhiều thời gian phẫu thuật hơn

• Cần kiên trì tập phục hồi chức năng sau mổ

2. Ai nên chọn gân tự thân?

• Người trẻ (dưới 45 tuổi)

• Vận động viên, người có nhu cầu vận động cao

• Người không có bệnh lý toàn thân phức tạp

Gân đồng loại

Gân đồng loại (allograft) là gân được lấy từ người hiến tạng đã qua đời, sau đó được xử lý sinh học, khử trùng, bảo quản và kiểm tra nghiêm ngặt trước khi sử dụng cho người khác.

Ưu điểm của gân đồng loại:

• Không cần mổ thêm vị trí khác trên cơ thể người bệnh → giảm đau sau mổ, ít xâm lấn.

• Thời gian phẫu thuật ngắn hơn.

• Thích hợp với những người đã từng mổ dây chằng, không còn gân tự thân để sử dụng.

• Thẩm mỹ tốt hơn, không để lại sẹo ở nơi lấy gân như gân tự thân.

Nhược điểm của gân đồng loại:

• Nguy cơ đào thải hoặc phản ứng miễn dịch nếu xử lý chưa tốt.

• Thời gian phục hồi lâu hơn so với gân tự thân.

• Tỷ lệ hồi phục sức mạnh kém hơn, đặc biệt ở người trẻ, vận động viên.

• Có nguy cơ (rất thấp) lây nhiễm bệnh lý nếu quy trình bảo quản không chuẩn.

Gân đồng loại phù hợp với ai?

• Người trên 40 tuổi, ít vận động mạnh, không chơi thể thao thường xuyên.

• Người đã phẫu thuật dây chằng trước đó (đứt lại hoặc hết gân để lấy).

• Người sợ đau, ngại mổ nhiều vị trí.

• Người cần mổ nhiều dây chằng cùng lúc (ví dụ: cả dây chằng chéo trước và chéo sau).

Dây chằng nhân tạo – Giải pháp mới, nhanh nhưng rủi ro

1. Dây chằng nhân tạo là gì?

Dây chằng nhân tạo là loại vật liệu tổng hợp (thường từ sợi PET, carbon, polyester…) được dùng thay thế cho dây chằng thật.

Công nghệ này được phát triển qua nhiều thế hệ:

• Thế hệ đầu: carbon (rất nhanh hỏng, gây viêm)

• Thế hệ sau: PET sợi bện, PET đa sợi – thế hệ mới nhất LARS

Ưu điểm:

• Không cần lấy gân ở vị trí khác

• Phục hồi nhanh hơn: có thể đi lại sớm sau 2–3 ngày

• Giảm đau sau mổ

Nhược điểm:

• Chi phí cao hơn (thường gấp đôi gân tự thân)

• Nguy cơ bị:

  • Viêm màng hoạt dịch

  • Mòn neo bắt dây chằng

  • Tiêu xương quanh vùng cấy ghép

• Tuổi thọ chưa được chứng minh lâu dài như gân tự thân

  

2. Ai nên chọn dây chằng nhân tạo?

• Người lớn tuổi, ít vận động

• Người đã từng mổ tái tạo nhiều lần (hết gân để ghép)

• Người không thể chịu được đau ở vùng lấy gân

So sánh nhanh với các loại gân khác:

Câu chuyện thực tế: Sai lầm khi chọn dây chằng nhân tạo

“Tôi đã nghĩ chọn dây chằng nhân tạo là nhanh nhất để đi làm lại sớm. Nhưng sau 1 năm, tôi phải mổ lại vì viêm và tiêu xương quanh neo bắt dây. Giá như tôi biết rõ điều này trước khi phẫu thuật.”
– Anh T.Q, 37 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội

Đây không phải là câu chuyện hiếm. Rất nhiều người đã chọn dây chằng nhân tạo chỉ vì muốn phục hồi nhanh mà bỏ qua yếu tố lâu dài.

Đông y Lê Gia: Hỗ trợ phục hồi dây chằng sau phẫu thuật

Đông y đóng vai trò hỗ trợ không thể thiếu trong giai đoạn phục hồi chức năng sau phẫu thuật:

• Châm cứu – xoa bóp – bấm huyệt: giúp giảm đau, lưu thông khí huyết, tăng nuôi dưỡng sụn khớp.

• Bài thuốc bổ khí huyết – mạnh cân cốt: hỗ trợ tăng sinh collagen, làm chắc dây chằng, rút ngắn thời gian hồi phục.

“Tôi tập vật lý trị liệu 4 tháng không dám gập gối mạnh. Sau khi dùng thêm châm cứu ở Lê Gia 3 tuần, khớp gối linh hoạt hơn hẳn, đau nhức giảm rõ rệt.”
– Chia sẻ từ chị H.Ngọc, 31 tuổi

Đông y có ưu điểm điều trị từ gốc, phù hợp với người bị tổn thương mức độ nhẹ hoặc cần phục hồi sau phẫu thuật. Đừng để tình trạng kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Hãy đến ngay Đông y Lê Gia để được chuyên gia thăm khám, tư vấn và điều trị tận gốc bằng phương pháp y học cổ truyền kết hợp hiện đại.