Contents
Bạn từng nghe về xuất huyết dạ dày nhưng không nghĩ nó có thể xảy ra với mình? Một ngày nọ, bạn bỗng nôn ra máu, đi ngoài phân đen, mệt mỏi kiệt sức. Bạn băn khoăn: “Liệu mình có thể để bệnh tự hết? Hay phải đi bệnh viện?” Câu trả lời có thể quyết định tính mạng bạn.
Xuất huyết dạ dày là gì?
Xuất huyết dạ dày (hay chảy máu dạ dày) là hiện tượng máu chảy ra khỏi niêm mạc dạ dày do tổn thương bên trong, thường bắt nguồn từ:
-
Loét dạ dày – tá tràng
-
Viêm dạ dày cấp tính
-
Vỡ tĩnh mạch thực quản – dạ dày (do xơ gan)
-
Tác dụng phụ của thuốc (đặc biệt là thuốc giảm đau, chống viêm)
-
Ung thư dạ dày
-
Stress kéo dài
Xuất huyết dạ dày là gì?
Vì sao xuất huyết dạ dày nguy hiểm?
1. CHẢY MÁU ÂM THẦM – KẺ GIẾT NGƯỜI KHÔNG TIẾNG ĐỘNG
Không phải lúc nào xuất huyết dạ dày cũng biểu hiện rõ ràng bằng nôn ra máu tươi hay đi ngoài phân đen. Nhiều trường hợp, máu chảy rỉ rả trong ống tiêu hóa, ngấm dần vào phân khiến người bệnh không hề hay biết cho đến khi:
-
Da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt do thiếu máu kéo dài.
-
Người mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt ngay cả khi nghỉ ngơi.
-
Tim đập nhanh, vã mồ hôi lạnh – dấu hiệu cơ thể đang “báo động đỏ” vì mất máu.
Hậu quả khôn lường:
Khi phát hiện muộn, bệnh nhân có thể đã mất đến 50% lượng máu, dẫn đến sốc không hồi phục!
2. MẤT MÁU CẤP TÍNH – CƠ THỂ “SỤP ĐỔ” CHỈ TRONG TÍCH TẮC
Khi mạch máu dạ dày vỡ ồ ạt (do loét sâu, vỡ giãn tĩnh mạch thực quản…), người bệnh có thể:
-
Nôn ra máu đỏ tươi hoặc bã cà phê (máu đông lẫn dịch vị).
-
Đi ngoài phân đen như bã cà phê, mùi khắm khó chịu (do máu tiêu hóa một phần).
-
Tụt huyết áp đột ngột, mạch nhanh >120 lần/phút, da lạnh toát – dấu hiệu sốc mất máu!
Tại sao nguy hiểm?
Máu là “nhiên liệu” duy trì sự sống. Khi mất quá 30% lượng máu:
-
Não thiếu oxy → lơ mơ, co giật, hôn mê.
-
Tim đập hỗn loạn → rối loạn nhịp, ngừng tim.
-
Thận ngừng lọc → suy thận cấp, vô niệu.
Nếu không truyền máu và cầm máu ngay lập tức, tử vong có thể xảy ra trong vòng 1-2 giờ!
3. TỬ VONG CAO NẾU TRÌ HOÃN ĐIỀU TRỊ
Theo thống kê, 15-20% bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa nặng tử vong dù đã nhập viện, tỷ lệ này tăng vọt nếu:
-
-
Bệnh nhân lớn tuổi có kèm bệnh tim, phổi mạn tính.
-
Chảy máu tái phát nhiều lần do không điều trị triệt để nguyên nhân (vi khuẩn HP, thuốc giảm đau, rượu bia…).
-
Đến viện muộn khi đã sốc sâu, da xám xịt, mạch không bắt được.
Vi khuẩn HP là 1 trong những yếu tố gây xuất huyết dạ dày
-
Xuất huyết dạ dày có tự khỏi không?
KHÔNG. Xuất huyết dạ dày không thể tự khỏi hoàn toàn nếu không có can thiệp y tế.
Dù một số trường hợp nhẹ có thể thoáng qua rồi giảm dần, nhưng nguy cơ tái phát hoặc chảy máu ồ ạt bất ngờ luôn rình rập. Một lần bỏ qua cơ hội điều trị kịp thời có thể đổi lấy hậu quả không thể cứu vãn.
Tại sao không nên chờ bệnh “tự khỏi”?
-
Bạn không biết tổn thương sâu bao nhiêu, máu đang chảy ở đâu.
-
Chỉ có bác sĩ mới xác định chính xác nguyên nhân bằng nội soi hoặc xét nghiệm.
-
Nhiều người mất máu âm thầm đến mức chỉ phát hiện khi đã tụt huyết áp, tim đập nhanh, choáng váng.
=> Chờ đợi là đặt cược tính mạng. Đừng để sai lầm vì chủ quan.
Dấu hiệu cảnh báo xuất huyết dạ dày
Hãy đi khám ngay lập tức nếu bạn gặp các triệu chứng sau:
– Triệu chứng ban đầu:
-
Đau rát, âm ỉ vùng thượng vị (trên rốn)
-
Cảm giác đầy bụng, buồn nôn, ăn không tiêu
-
Mệt mỏi, chóng mặt
Đau thượng vị
Triệu chứng rõ ràng:
-
Nôn ra máu (máu đỏ tươi hoặc lẫn thức ăn)
-
Đi ngoài phân đen như bã cà phê
-
Da xanh xao, tim đập nhanh, huyết áp hạ
-
Khát nước, vã mồ hôi, người lả đi
⚠️ Đặc biệt: người lớn tuổi, có tiền sử viêm loét dạ dày, đang dùng thuốc giảm đau hoặc có bệnh gan càng dễ bị biến chứng.
PHẢI LÀM GÌ KHI NGHI NGỜ XUẤT HUYẾT DẠ DÀY?
-
Gọi cấp cứu 115 ngay nếu nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen + lừ đừ, vã mồ hôi.
-
Nằm yên tại chỗ, đầu thấp, nghiêng mặt sang một bên để tránh sặc máu vào phổi.
-
Tuyệt đối không ăn uống – thức ăn có thể kích thích chảy máu ồ ạt hơn!
-
Đưa đến bệnh viện có nội soi cấp cứu – phương pháp hiệu quả nhất để cầm máu bằng kẹp clip, tiêm xơ hoặc đốt điện.
Thời gian hồi phục sau xuất huyết dạ dày là bao lâu?
Thời gian hồi phục phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ mức độ tổn thương, tình trạng bệnh nền đến cách điều trị và chế độ nghỉ ngơi. Dưới đây là khung thời gian ước tính:
1. Trường hợp nhẹ:
-
Nguyên nhân: viêm niêm mạc, loét nhỏ
-
Điều trị: thuốc cầm máu, kháng acid, kháng HP (nếu có)
-
Hồi phục: 7 – 14 ngày, nếu tuân thủ tốt và không có biến chứng
2. Trường hợp trung bình – nặng:
-
Nguyên nhân: loét sâu, mất máu nhiều, vỡ tĩnh mạch
-
Điều trị: nội soi cầm máu, truyền máu, truyền dịch, có thể can thiệp mạch
-
Hồi phục: 2 – 8 tuần, có thể lâu hơn nếu tổn thương rộng
3. Trường hợp có biến chứng:
-
Có thể phải phẫu thuật hoặc điều trị nội trú dài ngày
-
Hồi phục: hơn 3 tháng, kèm theo tái khám định kỳ và thay đổi lối sống nghiêm ngặt
Chẩn đoán xuất huyết dạ dày như thế nào?
Để xác định chính xác, bác sĩ sẽ tiến hành:
✅ Nội soi dạ dày: xác định vị trí và mức độ chảy máu
✅ Xét nghiệm máu: đánh giá nồng độ hemoglobin, số lượng hồng cầu, chức năng gan – thận
✅ Siêu âm/CT bụng: nếu nghi ngờ nguyên nhân do gan, tụy
✅ Test vi khuẩn HP: nếu nghi ngờ nhiễm Helicobacter pylori
Làm gì để hồi phục nhanh chóng?
– Giai đoạn cấp tính:
-
Nghỉ ngơi tuyệt đối tại giường
-
Không ăn uống gì khi chưa được bác sĩ cho phép
-
Truyền dịch, truyền máu, cầm máu theo chỉ định
– Giai đoạn phục hồi:
-
Ăn cháo, súp loãng, dễ tiêu
-
Không ăn cay, chua, dầu mỡ, cà phê, rượu bia
-
Ăn từng ít, chia nhiều bữa
-
Tái khám đúng hẹn để đánh giá lành vết loét
Xuất huyết dạ dày có tái phát không?
Có! Nếu không điều trị triệt để nguyên nhân gốc rễ, bệnh có thể tái phát bất kỳ lúc nào, thậm chí còn nặng hơn lần đầu.
Một số nguyên nhân dễ gây tái phát:
-
Không điều trị dứt điểm HP
-
Vẫn dùng thuốc giảm đau, kháng viêm không kiểm soát
-
Uống rượu bia, hút thuốc, ăn uống vô độ
-
Bỏ dở liệu trình thuốc giữa chừng
Làm sao để phòng ngừa xuất huyết dạ dày?
Không cần đợi bệnh rồi mới chữa, bạn hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa bằng những thói quen sau:
-
Tránh đồ ăn cay, chua, chiên rán
-
Hạn chế cà phê, rượu bia, nước ngọt có gas
-
Không để bụng quá đói hoặc quá no
2. Sinh hoạt điều độ:
-
Ngủ đúng giờ, giảm căng thẳng
-
Tránh hút thuốc lá, stress kéo dài
Ngủ đủ giấc giúp dạ dày không bị làm việc quá sức
3. Dùng thuốc cẩn trọng:
-
Không tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng viêm
-
Nếu bắt buộc phải dùng, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để phối hợp thêm thuốc bảo vệ dạ dày
4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ:
-
Đặc biệt với người có tiền sử viêm loét, xơ gan, sử dụng NSAIDs
Tại Phòng khám Đông y Lê Gia, người bệnh được tư vấn và điều trị bằng y học cổ truyền kết hợp y học hiện đại, hướng tới giải quyết tận gốc căn nguyên gây bệnh. Với đội ngũ lương y giàu kinh nghiệm, cùng các bài thuốc gia truyền kết hợp bấm huyệt, châm cứu, cấy chỉ, Lê Gia mang đến giải pháp toàn diện, an toàn và hiệu quả cao cho người mắc bệnh dạ dày.
📞 Để được tư vấn và đặt lịch khám tại Phòng khám Đông y Lê Gia, vui lòng nhắn tin trực tiếp qua fanpage Phòng khám Đông y Lê Gia để được hỗ trợ kịp thời.
Giải đáp nhanh một số câu hỏi thường gặp
1. Xuất huyết dạ dày có chữa khỏi hoàn toàn không?
Có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và thay đổi lối sống hợp lý.
2. Sau khi điều trị, có cần nội soi lại không?
Có. Bác sĩ sẽ chỉ định nội soi sau 4 – 6 tuần để đánh giá vết loét có lành hay không.
3. Xuất huyết nhẹ có cần nhập viện?
Nên nhập viện để theo dõi ít nhất 24–48h. Nhiều trường hợp xuất huyết nhẹ ban đầu nhưng chuyển nặng rất nhanh.